Brouwerij de Kroon is beschermd als monument.
De cultuurgoederen die integrerend deel uitmaken van het monument versterken de industrieel-archeologische waarde ervan.
", "provincie": "Vlaams-Brabant", "gemeente": "Huldenberg", "straat": "Beekstraat", "adres": "Beekstraat 20 (Huldenberg)", "waarden": {"waardesets": [{"motivatie": "De brouwerij De Kroon in Neerijse is representatief voor de dorpsbrouwerijen die in de tweede helft van de 19de eeuw werden opgericht en zich in het interbellum aanpasten aan de vraag naar lage gistingsbieren. Ofschoon er zich vanaf 1840 in de brouwerijsector een tendens van schaalvergroting en concentratie aftekende, kende de sector tussen 1870 en 1914 een hoogconjunctuur die zich uitte in een stijging van het aantal brouwerijen in Belgi\u00eb, namelijk van 2528 brouwerijen in 1870 tot 3254 in 1914. Aan de basis van deze opbloei lag de strijd die de overheid in die jaren voerde tegen het overmatige verbruik van sterkedranken en die leidde tot een halvering van het aantal jeneverstokerijen. Het gevolg was een belangrijke daling van het jeneververbruik, die resulteerde in een bijna evenredige vermeerdering van de totale bierproductie.\u00a0
\nDe opstart van een nieuwe brouwerij impliceerde in deze periode niet langer de bijna onvoorwaardelijke aanwezigheid van een mouterij. Op het einde van de 19de eeuw was het mouten ingevolge nieuwe wetenschappelijke inzichten en de daarop ge\u00ebnte mechanisering een nijverheid op zich geworden. De afwezigheid van een mouterij bij de van 1898 daterende brouwerij De Kroon illustreert dan ook deze evolutie. De massale aanvoer van uitheemse brouwersgerst via de haven van Antwerpen had vanaf het laatste kwart van de 19de eeuw de oprichting van industri\u00eble mouterijen in de hand gewerkt. De kwaliteit van het mout dat deze grootmouterijen produceerden, kon een dorpsbrouwer-mouter nooit evenaren.\u00a0
\nDorpsbrouwerijen als De Kroon, waarvan bijna ieder dorp er \u00e9\u00e9n of meer telden, bevoorraadden in de eerste plaats de plaatselijke bevolking en vormden dan ook een belangrijk element in de lokale economie.
\nTijdens de Eerste Wereldoorlog werd de brouwactiviteit in de brouwerij De Kroon noodgedwongen stopgezet omwille van de confiscatie door de Duitse bezetter van het koperen materieel. Kort na de oorlog startte de brouwerij, voorzien van nieuwe ketels, het brouwen van hoge gistingsbieren opnieuw op. De groeiende populariteit van lage gistingsbieren in het interbellum noopte beginjaren 1930 echter tot belangrijke aanpassingen. Om het concurrentievermogen van de brouwerij veilig te stellen werd de brouwinstallatie uitgebreid met koelinstallaties om de toepassing van lage gisting mogelijk te maken. Daarna kende de installatie geen noemenswaardige veranderingen meer. Na de Tweede Wereldoorlog ondergroef de doorgedreven schaalvergroting binnen het Belgische brouwbedrijf ondergroef samen met noodzakelijke investeringen zoals voor waterzuiveringsinstallaties de rentabiliteit van de dorsbrouwerijen.
", "waardetypes": [{"uri": "https://id.erfgoed.net/thesauri/waardetypes/43", "label": "historische waarde"}]}, {"motivatie": "De brouwerij De Kroon in Neerijse is representatief voor de laat 19de-eeuwse bierbrouwerijen die tijdens de Eerste Wereldoorlog van hun kopermaterieel werden beroofd, na de oorlog werden heropgestart en zich in het interbellum hebben aangepast aan de eisen die met de doorbraak van het flessenbier en het succes van lage gistingsbieren aan het brouwbedrijf werden gesteld. De nog grotendeels bewaarde brouwerijuitrusting, waaronder ook roerend brouwgereedschap, gaat deels terug op de ontstaansperiode, deels op de heropstartperiode na de Eerste Wereldoorlog en deels op de moderniseringsfase in de tweede helft van het interbellum. De aanwezigheid van een SHELL-pomp op de brouwerijkoer geeft het gebruik van fossiele brandstoffen weer. Door de vele nog aanwezige erfgoedelementen en -kenmerken is de oorspronkelijke functie van bierbrouwerij dan ook nog zeer duidelijk herkenbaar. Tegelijk weerspiegelt de brouwerij ook de ontwikkeling die de brouwerijsector tussen het einde van de 19de eeuw en de Tweede Wereldoorlog kenmerkte en onder druk van de aanhoudende schaalvergroting tot de stopzetting van het bedrijf leidde.
", "waardetypes": [{"uri": "https://id.erfgoed.net/thesauri/waardetypes/44", "label": "industrieel-archeologische waarde"}]}, {"motivatie": "De brouwerij De Kroon in Neerijse is een representatief voorbeeld van een dorpsbrouwerij, waarvan er v\u00f3\u00f3r de Eerste Wereldoorlog in bijna elke dorp \u00e9\u00e9n of meer waren. De brouwerijgebouwen vormen een herkenbaar besloten ensemble op de hoek van de Beekstraat en de Schaveystraat. Ze situeren zich rond een rechthoekige brouwerijkoer, met aan de westzijde het brouwerijgebouw met de brouwzaal en de gistingskelders, aan de zuidzijde het kantoorgebouw met voormalige technische ruimtes en aan de noordzijde de zogenaamde garage die inmiddels tot horecabedrijf is verbouwd. Een hek sluit de brouwerijkoer af aan de oostzijde.\u00a0
\nAlle gebouwen getuigen van een eenvoudige verankerde rode baksteenbouw onder een zadeldak. voor het brouwerijgebouw zijn de inkompartij met bordes, dubbele trap en onderliggende keldertoegang die toegang verleent tot de gistingskelders, en de twee luchtstraten die zich respectievelijk boven de brouwzaal en de koelzaal bevinden om de opstijgende warme lucht bij respectievelijk het beslaan en het afkoelen af te leiden. Kenmerkend is ook de ovale ontlastingsboog in het parament van de voorgevel. Dankzij deze boog kon voor de vervanging van \u00e9\u00e9n van de kook- of brouwketels in de brouwzaal het onderliggende metselwerk makkelijk weggekapt worden. Zoals gebruikelijk bij brouwerijen is het houten schrijnwerk geschilderd in een zogenaamd brouwerijrood. Het kantoorgebouw met glazen luifel en ijzeren buitentrap sluit haaks aan op het brouwerijgebouw. Typerend voor de noordvleugel met de voormalige garage voor de stalling van de brouwerswagen is de gecementeerde onderbouw met het door de Douanen en Accijnzen voor brouwerijen verplichte opschrift \u201cBROUWERIJ DE KROON\u201d.
", "waardetypes": [{"uri": "https://id.erfgoed.net/thesauri/waardetypes/39", "label": "architecturale waarde"}]}], "algemeen": {"tekst": "Brouwerij De Kroon is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
"}}}}]}